Autor: Scena_Muzyczna, Data publikacji: 2020-03-05 17:18:00
- Myślę, że to, co do mnie dotarło i sprawiło, że miałem ochotę nakręcić ten film, to nieuchronność i gwałtowność zbrodni pod prysznicem, która pojawiła się znienacka. To wystarczyło – powiedział Alfred Hitchcock, reżyser filmu Psychoza, w którym znajduje się najbardziej znana filmowa scena pod prysznicem. I choć trwa zaledwie 45 sekund, to wymagała od reżysera 70 modyfikacji ustawień kamery i była kręcona aż przez 7 dni. Choć widzowie nie widzą tam ani momentu wbijania noża, ani rany na ciele, a krew zastępuje syrop czekoladowy, to scena zajęła w 2004 roku pierwsze miejsce w rankingu najlepszych kinowych scen śmierci opublikowanym przez magazyn Total Film. A w rankingu sieci kinowej UCI została obwołana najwspanialszym filmowym momentem wszech czasów.
Ale „Psychoza” to oczywiście nie tylko scena pod prysznicem. Amerykański dreszczowiec psychologiczny z 1960 w reżyserii Alfreda Hitchcocka i według scenariusza Josepha Stefano to filmowa adaptacja oparta na powieści o tym samym tytule autorstwa Roberta Blocha z 1959 roku. Reżyser Alfred Hitchock, autor filmów takich jak Okno na podwórze, Zawrót głowy i Północ, północny zachód, nazywany jest mistrzem suspensusu, czyli wywołania emocjonalnej reakcji widza dzięki odpowiedniemu manipulowaniu informacją. Reżyser wprowadził do filmu mnóstwo innowacji, które okazały się skuteczne, np. to że Psychoza to jeden z niewielu filmów, któremu towarzyszy muzyka wykonywana wyłącznie na instrumentach smyczkowych. Był to pomysł Hitchcocka, któremu chodziło o wywołanie dodatkowego napięcia u widza.
Film opowiada o sekretarce biura nieruchomości Marion Crane (Janet Leigh), która, chcąc pomóc swojemu narzeczonemu Samowi (John Gavin) w kłopotach finansowych, dokonuje kradzieży dużej sumy pieniędzy. Marion mówi szefowi, że źle się czuje, i po wizycie w banku pojedzie od razu do domu. W banku się nie pojawia, lecz ucieka z gotówką, sama jeszcze nie wie dokładnie dokąd. Po długiej podróży zatrzymuje się w przydrożnym motelu, prowadzonym przez młodego Normana Batesa (Anthony Perkins), który, wyraźnie nią zainteresowany, proponuje jej kolację. W dalszej części historii pojawia się młodsza siostra Lila (Vera Miles), która wraz z Samem i prywatnym detektywem Miltonem Arbogastem, próbują rozwiązać pewną zagadkę.
Film Hitchcocka budził emocje nawet przed premierą. Studio Paramount Pictures odmówiło produkcji filmu ze względu na kontrowersyjną tematykę. Na Psychozę niejednokrotnie powoływali się tłumaczący swoje zbrodnie przestępcy. „Zainteresowanie filmem było jednak na tyle duże, że kolejki do kin tworzyły się od wczesnych godzin porannych i nie znikały do ostatnich wieczornych pokazów” – pisze Stephen Rebello w książce Alfred Hitchcock. Nieznana historia Psychozy. Ta frekwencja przełożyła się na nagrody filmowe i ogromny zysk: Psychoza otrzymała cztery nominacje do nagrody Akademii Filmowej, w tym m.in. za najlepszą reżyserię, a przy budżecie wynoszącym około 800 tys. dolarów, film zarobił około 32 milionów dolarów. Dzięki temu stał się projektem o największych zyskach w całej karierze Hitchcocka. Już po premierze okrzyknięto go mianem kultowego.
Psychoza Hitchcocka uznawana jest nawet za najbardziej znany film w całej historii kina. Powstało wiele esejów, książek, fanklubów, sympozjów, zajęć i stron internetowych poświęconych analizie filmu. Według Stephena Rebello po premierze Psychoza wyszła poza ramy zwykłej popularności i na stałe wpisała się w historię popkultury.
Film zostanie wyświetlony w ramach następnego spotkania Klubu Filmowego „Kosmos” w Scenie Muzycznej GAK w piątek 6 marca o 18:00. Prezentowany będzie w ramach panelu Galaktyki-klasyki. Więcej informacji na stronie www.scenamuzyczna.pl.